Polska ceramika
POLSKA CERAMIKA RÓWNIE STAROŻYTNA JAK GRECKA?
Tradycje polskiej ceramiki siwej sięgają 1300 – 500 r.p.n.e.
Ceramika siwa to najbardziej unikatowa i mająca najstarsze tradycje polska ceramika. Siwaki – czyli naczynia wykonane tą techniką – występowały na ziemiach polskich już w czasach starożytnych. Ich ślady możemy odnaleźć m.in. w kulturze łużyckiej (1300 – 500 r. p.n.e.), celtyckiej (III w. p.n.e.) oraz wykopaliskach z tzw. okresu rzymskiego (0 – 400 r. n.e.).
Co ciekawe, na naczyniach z okresu rzymskiego odnajdujemy zdobienia ornamentem gładzonym, wykonanym w sposób identyczny, jak na współczesnych naczyniach. Świadczy to o tym, że technika wykonania siwaków na przestrzeni wieków zmieniła się jedynie w niewielkim stopniu.
Ceramika siwa w wystroju wnętrz
Dzięki prostocie i elegancji oraz unikatowemu kolorowi i formie naczyń ceramika siwa może być z powodzeniem wykorzystana w wystroju wnętrza. Sprawdzi się zarówno we wnętrzach tradycyjnych, jak i nowoczesnych. Szczególnie będzie pasować do minimalistycznych, postindustrialnych wnętrz – np. loftów.
Więcej przykładów siwaków można znaleźć w dziale poświęconym ceramice siwej ZOBACZ.
Badania dowodzą, że ceramika siwa była popularna na terenie całej Polski. Stopniowo, z powodu rozwoju ceramiki glazurowanej, była wypierana z różnych regionów, zachowując się jedynie na wschodzie. Dziś ceramikę siwą wytwarza się już wyłącznie w jednej wsi na wschodzie Polski, co czyni tę ceramikę jeszcze bardziej unikatową.
Tradycyjne warsztaty
Pracowanie garncarskie w Polsce kultywują XVIII wieczne tradycje ręcznego wyrobu ceramiki siwej, stosując te same zdobienia i formę naczyń, zgodną z tradycją przekazywaną kolejnym pokoleniom garncarzy. Warto również podkreślić, że każdy garncarz ma swój indywidualny wzór i zdobienia.Wyrób siwaków nazywa się zwyczajowo “duszeniem siwaków”. Naczynia toczy się na kole garncarskim. Kiedy są już uformowane, zdobi się je. Następnie muszą schnąć od kilku do kilkunastu dni. Kolejnym etapem produkcji jest przygotowanie mieszanki mini ołowianej i zmielonego piasku. Mieszanką tą oblewa się naczynie, by po wypaleniu zapewnić mu odpowiednią szczelność. Wypalanie naczyń w szczelnie zamkniętym piecu trwa około 13-14 godzin. Temperatura wypalania osiąga około 950 stopni Celsjusza. Do wypalania siwaków nadają się tylko tradycyjne piece, w których pali się drewnem. Stalowo-siwa barwa siwaków uzyskiwana jest właśnie na tym etapie produkcji, przez redukcję tlenu ze związków żelaza, zawartych w glinie, dzięki zamknięciu dopływu powietrza w końcowej fazie wypału. Gładką powierzchnię i połysk siwaki zawdzięczają tzw. „gładzeniu” – czyli szlifowaniu naczynia zwykłym polnym krzemieniem.